Co to są nawozy NPK?

Nawóz NPK to wieloskładnikowy nawóz mineralny, który zawiera trzy podstawowe składniki pokarmowe: azot (N), fosfor (P) i potas (K). Litery N, P i K odnoszą się do symboli chemicznych tych pierwiastków. Nawozy NPK często są wzbogacane również o takie makro- i mikroelementy jak bor, cynk, żelazo czy mangan. Przeznaczone są zarówno do nawożenia upraw ogrodniczych, rolniczych, sadowniczych, jak i jagodowych.

Jak działają nawozy NPK?

Nawóz wieloskładnikowy NPK zawiera wszystkie składniki pokarmowe niezbędne do wzrostu i rozwoju roślin, a także pobudza naturalną zdolność roślin do radzenia sobie w sytuacjach stresowych.

Azot jest niezbędny do produkcji białek, enzymów i innych związków kluczowych dla wzrostu roślin. Nawozy z azotem pobudzają wzrost roślin, zwiększają produkcję zieleni, wpływają na intensywność fotosyntezy i ogólną wydajność roślin.

Fosfor pełni istotną rolę w procesach energetycznych roślin, takich jak przekazywanie energii w komórkach. Jest niezbędny do korzystania z energii słonecznej, produkcji i transportu związków energetycznych oraz do rozwoju korzeni i kwitnienia roślin. Nawozy z fosforem wpływają na rozwój korzeni, kwitnienie, tworzenie owoców i nasion.

Potas wpływa na regulację procesów wodnych w roślinach, umożliwiając im utrzymanie odpowiedniego bilansu wody. Jest niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania enzymów roślinnych i reguluje wiele procesów metabolicznych. Zwiększa odporność roślin, ich zdolność do przechowywania energii, wytrzymałość na stresy środowiskowe i zdrowy wzrost.

Jakie są nawozy NPK?

Nawóz doglebowy NPK

Nawozy NPK doglebowe mogą występować w formie nawozu granulowanego lub płynnego.

Nawóz granulowany stosuje się przedsiewnie. Miesza się go z glebą, a granule pod wpływem wilgoci uwalniają substancje pokarmowe do gleby, dostarczając roślinom niezbędnych składników na początku wegetacji.

Nawóz doglebowy w płynie rozcieńcza się z wodą, a następnie podlewa ziemię pod rośliną. Działa znacznie szybciej niż nawóz granulowany, ale czas jego działania jest krótszy.

Nawóz dolistny NPK

Nawozy dolistne NPK aplikuje się bezpośrednio na liście roślin. Umożliwiają szybkie dostarczenie składników odżywczych, dlatego są skutecznym rozwiązaniem w przypadku niedoborów pokarmowych.

Zalety stosowania nawozów NPK

Nawozy wieloskładnikowe są uniwersalne i odpowiednie do nawożenia wielu grup roślin. Nawóz NPK umożliwia dostarczenie wszystkich niezbędnych makroelementów podczas jednego zabiegu, co wpływa na redukcję nakładów pracy oraz kosztów.

Kiedy stosować nawóz NPK?

Wieloskładnikowe nawozy NPK są przeznaczone do nawożenia przedsiewnego, które umożliwia dokładne wymieszanie nawozu z glebą lub nawożenia pogłównego, zazwyczaj w formie dolistnej.

Należy jednak pamiętać, że dokładny termin aplikacji nawozu wieloskładnikowego zależy od zawartości poszczególnych składników pokarmowych. Przykładowo, nawozy z azotem najlepiej stosować wiosną, a jesienią całkowicie je wyeliminować.

Jak dobrać odpowiedni nawóz NPK?

Nawozy NPK są dostępne w różnych proporcjach składników odżywczych, które są odpowiednio dostosowywane do potrzeb konkretnych upraw, gleby i faz wzrostu roślin. Na opakowaniach nawozów NPK znajduje się zazwyczaj zapis z trzema liczbami, na przykład 10–10–10, co oznacza, że każdy z trzech składników jest obecny w równych proporcjach. Proporcje te mogą się jednak różnić w zależności od konkretnego nawozu. Ważne, aby nawozy wieloskładnikowe dostosowane były do potrzeb roślin i właściwości gleby.

Jak stosować nawozy NPK?

Wieloskładnikowe nawozy NPK należy stosować zgodnie z zaleceniami dotyczącymi dawkowania i okresów aplikacji, zawartymi w etykiecie.

Nawozy wieloskładnikowe – dawkowanie

Określenie właściwej dawki nawozu NPK powinno być poprzedzone analizą gleby i potrzeb roślin. Nadmierne stosowanie nawozów wieloskładnikowych NPK może prowadzić do skażenia wód podziemnych i zanieczyszczenia środowiska, natomiast zbyt małe dawki nie przyniosą zamierzonego efektu. 

Nawozy NPK – przechowywanie

Aby zachować skuteczność i bezpieczeństwo nawozów wieloskładnikowych NPK, należy je przechowywać zgodnie z zaleceniami producenta zawartymi w etykiecie produktu.

Bezpieczeństwo nawozów NPK

Nawozy NPK należy stosować zgodnie z instrukcją producenta, aby uniknąć negatywnego oddziaływania na środowisko. Wymagane jest również stosowanie środków ochrony osobistej podczas zabiegu.

Czy polifoska to NPK?

Polifoska jest uniwersalnym nawozem wieloskładnikowym NPK z makro- i mikroelementami, przeznaczonym do wielu upraw. Zawiera azot w formie amonowej, który nie jest wymywany z gleby, wspomaga pobieranie fosforu i ogranicza nadmierne pobranie potasu, którego zawartość jest wysoka.

Ile kosztują nawozy NPK?

Ceny nawozów NPK są uzależnione od producenta, wielkości opakowania, a co najważniejsze – od stężenia poszczególnych substancji pokarmowych.

Gdzie kupić nawozy NPK?

Nawozy wieloskładnikowe NPK można zakupić za pośrednictwem platformy internetowej Hotfarm, cieszącej się dobrymi opiniami wśród rolników. Jest to nowoczesne rozwiązanie, znacznie ułatwiające i przyspieszające proces zakupowy.

Bibliografia

• Zawartka, L., & Ulatowska, D. (1995). Wpływ nawozu NPK zawierającego KH2PO4 [NPK [KH2PO4]] na plon i skład chemiczny roślin warzywnych. I. Por. Acta Academiae Agriculturae ac Technicae Olstenensis. Agricultura, (61), 193-199.
• Zawartka, L., & Ulatowska, D. (1995). Wpływ nawozu NPK zawierającego KH2PO4 [NPK [KH2PO4]] na plon i skład chemiczny roślin warzywnych. Cz. II. Kapusta. Acta Academiae Agriculturae ac Technicae Olstenensis. Agricultura, (61), 201-206.
• Zawartka, L., & Ulatowska, D. (1995). Wpływ nawozu NPK zawierającego KH2PO4 [NPK [KH2PO4]] na plon i skład chemiczny roślin warzywnych. Cz. III. Fasola. Acta Academiae Agriculturae ac Technicae Olstenensis. Agricultura, (61), 207-213.
• Gembarzewski, H., & Korzeniowska, J. (1994). Propozycja relacji składników N: P: K w doglebowych nawozach wieloskładnikowych. Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, (677 Chemia-nieorganiczne związki fosforowe: referaty i komunikaty na XV Konferencję Naukową, Wrocław, wrzesień 1994), 70-77.
• Filipek, T., & Skowronska, M. (2013). Aktualnie dominujące przyczyny oraz skutki zakwaszenia gleb użytkowanych rolniczo w Polsce. Acta Agrophysica, 20(2).
• Koc, J. (1997). Wpływ wieloletniego stosowania gnojowicy i nawozów mineralnych (NPK) na zawartość manganu w glebach i roślinach. Biuletyn Magnezologiczny, 1(02), 28-36.
• Koter, M., & Siemaszkiewicz, R. (1978). Opłacalność stosowania wysokich dawek nawozów mineralnych (NPK) na pastwiskach. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych, 210.
• Matyka, M. (2020). Stan aktualny i tendencje zmian oraz wzajemne powiązania zużycia nawozów mineralnych NPK i plonowania zbóż w ujęciu globalnym. Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu, 22(3), 167-174.
• Ruszkowska, M., Rebowska, Z., Kusio, M., Sykut, S., & Wojcikowska-Kapusta, A. (1983). Dynamika i bilans mikroelementów w warunkach zróżnicowanego nawożenia NPK i Ca w doświadczeniu lizymetrycznym. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych, 242.
• Wiater, J., & Chwil, S. (2001). Dynamika mineralnych form azotu w glebie lekkiej nawozonej nawozami wieloskladnikowymi [NPK] i magnezowo-wapniowymi. Folia Universitatis Agriculturae Stetinensis. Agricultura, 89, 181-186.