Żyto ozime – materiał siewny

Jednym z najczęściej uprawianych w Polsce zbóż jest żyto ozime. Wykorzystuje się je przede wszystkim do produkcji:

• paszy,

• alkoholu,

• mąki. 

Kwalifikowane nasiona żyta ozimego to najwyższej jakości ziarno, które pozwala zwiększyć plon nawet o kilkanaście procent, poza tym materiał siewny żyta ozimego kwalifikowany jest wolny od chorób i szkodników. Kwalifikowany materiał siewny żyta przygotowany jest w profesjonalny sposób, ponieważ produkcja kwalifikatu podlega rygorystycznym wymogom. Nasiona żyta kwalifikowane wyróżniają się również doskonałą odpornością na zimno, poza tym można je dobrać w zależności od warunków panujących w gospodarstwie, co pozwoli uzyskać satysfakcjonujące plony o znakomitych parametrach jakościowych.   

Jaką odmianę żyta ozimego wybrać?

Uprawa żyta ozimego różni się nieco od technologii uprawy pozostałych gatunków zbóż. Planując uprawę żyta, warto zwrócić uwagę na takie odmiany, które według badań dają bardzo dobre plony. Na rynku dostępne są następujące odmiany żyta: 

• populacyjne,

• hybrydowe.

Przy wyborze odmiany żyta ozimego pod uwagę należy wziąć również ich wczesność. Na rynku dostępne są m.in. wczesne odmiany żyta ozimego. Nie bez znaczenia pozostaje również plenność i stabilność plonowania żyta ozimego. Warto zwrócić uwagę na najlepiej plonujące odmiany żyta ozimego, które wyróżniają się podwyższoną odpornością na czynniki stresogenne i niekorzystny wpływ czynników atmosferycznych. Ważna jest również odporność odmian na wyleganie oraz zalecany termin siewu poszczególnych odmian. 

Polecane odmiany żyta ozimego

Warto zwracać uwagę na zalecane odmiany żyta ozimego do uprawy w interesującym plantatora regionie kraju. Dobre odmiany żyta ozimego doskonale dostosują się do lokalnych warunków klimatyczno-glebowych gospodarstwa, wydając dobry jakościowo plon na zadowalającym poziomie. Dobra odmiana żyta ozimego może okazać się więc opłacalna. Polecane odmiany żyta ozimego wyróżniają się zwykle: 

• wiernym plonowaniem, 

• podwyższoną odpornością na suszę oraz mogące powodować poważne straty w wielkości i jakości plonu choroby,

• znakomitą mrozoodpornością. 

To właśnie za sprawą dużego postępu, jaki wniosły poszczególne odmiany żyta ozimego, gatunek ten stał się ważnym zbożem w kraju, którego możliwości plonowania znacząco wzrosły.

Odmiany żyta ozimego na słabe gleby

Do słabych stanowisk zalicza się m.in. gleby suche i piaszczyste, które bardzo szybko tracą wilgoć, poza tym charakteryzuje je niewielka ilość składników pokarmowych niezbędnych do prawidłowego wzrostu i rozwoju roślin, co ostatecznie przekłada się na niższy plon o gorszych parametrach jakościowych ziarna. Zarówno odmiany żyta populacyjne, jak i mieszańcowe z powodzeniem można uprawiać również na gorszych stanowiskach o niskiej zawartości składników pokarmowych. Odmiany żyta ozimego na słabe gleby przystosowane są także do uprawy na stanowiskach mało zasobnych w wodę. Odpowiednio dobrana odmiana żyta ozimego zapewni rolnikowi stabilny i wysoki plon na gorszych stanowiskach, dobrze je tolerując.  

Uprawa żyta ozimego krok po kroku

Do siewu żyto ozime wymaga odleżałej gleby. Aby uprawa żyta ozimego w Polsce była rentowna, szczególną uwagę należy zwrócić na odpowiednie wykonanie orki siewnej. Istotny dla powodzenia uprawy jest również optymalny termin wysiewu żyta ozimego i związana z nim gęstość siewu. Uwagę należy zwrócić także na głębokość siewu żyta. Bardzo ważne jest również racjonalne nawożenie żyta ozimego oraz zabiegi: 

• insektycydowe, 

• fungicydowe,

• herbicydowe.

Mają one na celu ochronę roślin żyta ozimego przed niekorzystnym oddziaływaniem szkodników, chorób oraz chwastów – zwłaszcza w przypadku stosowania intensywnej technologii uprawy. 

Terminy siewu żyta ozimego

Istotny dla powodzenia uprawy żyta ozimego jest siew nasion w optymalnym dla danego regionu kraju terminie. Wysiane w odpowiednim terminie ziarno żyta ozimego pozwoli zapobiec negatywnym skutkom. Opóźniony wysiew nasion żyta ozimego może doprowadzić do spadku plonu ziarna, poza tym zmniejszeniu może ulec liczba kłosów w związku z ograniczonym krzewieniem, z czym związana jest redukcja liczby ziaren w kłosie. Niekorzystnie na uprawę wpłynąć może również zbyt wczesny siew żyta ozimego, ponieważ w wyniku nadmiernego rozwoju liści i zagęszczenia roślin wzrasta ryzyko porażenia plantacji przez groźne choroby, jak chociażby pleśń śniegowa.  

Żyto ozime – wymagania 

Spośród wszystkich gatunków zbóż żyto ozime ma najmniejsze wymagania glebowe. Zaleca się wysiew żyta ozimego na gleby kompleksu żytniego dobrego, słabego oraz najsłabszego, poza tym uprawa żyta ozimego w Polsce sprawdzi się również na stanowiskach kompleksu zbożowo-pastewnego słabego oraz na glebach kompleksu zbożowego górskiego. Żyto dość dobrze toleruje stanowiska kwaśne, jednak nie powinno być wysiewane na glebach o pH poniżej 4. Roślina wymaga osiadłej gleby, dlatego orkę siewną należy wykonać najpóźniej na 2 tygodnie przed planowanym siewem. Gatunek ten ma również małe wymagania termiczne, poza tym żyto ozime jest odporne na mróz – w zimie jest w stanie wytrzymać temperaturę do -25 stopni Celsjusza bez pokrywy śnieżnej. 

Żyto ozime – stanowisko 

Gatunek zboża, do którego zalicza się żyto ozime, reaguje na wcześniejsze przedplony. Bardzo dobre przedplony dla żyta ozimego stanowią:

• rośliny strączkowe uprawiane na ziarno – łubiny i groch,

• ziemniaki wczesne i średniowczesne,

• owies,

• jęczmień.

Najgorszym przedplonem dla żyta ozimego jest żyto uprawiane w monokulturze. Podstawą przygotowania stanowiska pod rośliny jest dokładne wymieszanie resztek pożniwnych z glebą, ponieważ takie działania umożliwiają ich szybszy rozkład przez mikroorganizmy glebowe. 

Optymalny siew żyta ozimego

Do odpowiedniego przezimowania rośliny żyta potrzebują 45–55 dni jesiennej wegetacji. Ważny jest więc jego termin siewu, który wpływa istotnie na wielkość i jakość osiąganych plonów. W zależności od regionu kraju optymalny siew żyta ozimego przypada na okres:

• od 5 do 15 września dla obszarów Polski północno-wschodniej,

• 10-25 września dla Polski wschodniej,

• od 15-25 września dla Polski centralnej,

• 20-30 września dla Polski zachodniej, 

• od 20 września do 5 października dla obszaru Polski północno-zachodniej. 

W praktyce termin siewu uzależniony jest od warunków pogodowych. Żyto ozime powinno być wysiewane w temperaturze od 10 do 14 stopni Celsjusza. Opóźnienie terminu siewu w przypadku niektórych odmian żyta ozimego może wymagać zwiększenia obsady roślin na m2. 

Wysiew żyta ozimego na hektar

Prawidłowo wykonany siew żyta ozimego kg/ha jest jednym z ważnym elementów powodzenia uprawy tego gatunku zboża, który wpływa na dalszy wzrost i rozwój roślin, a także na jakość i wielkość plonów. Jeśli chodzi o wysiew żyta, przy wczesnym terminie siewu zaleca się:

• 160-180 ziaren na m2 – dla odmian populacyjnych żyta ozimego,

• 120-140 ziaren na m2 – dla odmian mieszańcowych żyta ozimego. 

Jeśli chodzi o siew żyta ozimego przy opóźnionym terminie siewu, obsadę roślin należy zwiększyć do:

• 200-250 ziaren na m2 – dla odmian populacyjnych żyta ozimego,

• 160-180 ziaren na m2 – dla odmian mieszańcowych żyta ozimego. 

Zalecaną obsadę na m2 przelicza się następnie na ha – otrzymany wynik oznaczać będzie wysiew żyta ozimego na hektar. Optymalna głębokość siewu w przypadku żyta ozimego wynosi od 2 do 3 cm. Ważna jest również rozstawa rzędów, która w przypadku tego gatunku zboża powinna mieścić się w przedziale 13-15 cm. 

Nawożenie żyta ozimego

W uprawie żyta ozimego znaczenie ma zarówno nawożenie przedsiewne, jak i pogłówne – doglebowe i dolistne. Żyto ozime, podobnie jak pozostałe gatunki zbóż, do prawidłowego wzrostu i rozwoju potrzebuje składników pokarmowych z gleby, jednak jest mniej wrażliwe na ich niedobór w porównaniu do innych zbóż. Nawożenie żyta ozimego wiąże się z dostarczeniem odpowiednich dawek NPK jesienią, które są niezbędne do wykiełkowania roślin oraz prawidłowego rozwoju systemu korzeniowego, dzięki któremu będzie mogło przetrwać zimę. Dawki poszczególnych nawozów ustala się na podstawie analizy zasobności gleby w przyswajalne formy składników pokarmowych.   

Nasiona żyta ozimego dostępne w ofercie Hotfarm.pl

Zakup żyta ozimego możliwy jest w sklepie Hotfarm.pl. Nasz sklep internetowy prowadzi sprzedaż odmian, które można wybrać w zależności od profilu gospodarstwa. Oferta obejmuje najlepsze odmiany żyta ozimego, które wyróżniają się zwiększoną odpornością na najważniejsze choroby żyta oraz wysoką tolerancją na pH gleby. Dostępny w naszej ofercie materiał siewny pochodzi od renomowanych producentów i produkowany jest w specjalnych warunkach, pod kontrolą jakościową. Nasiona są sprzedawane w opakowaniach o określonej wadze lub liczbie. Zapewniamy klientom zróżnicowany wybór nasion żyta ozimego, gwarantując jednocześnie bardzo szybką wysyłkę zamówienia. 

Gdzie kupić nasiona żyta ozimego?

Kupno żyta ozimego charakteryzującego się znakomitą jakością to spore wyzwanie. Sprzedaż nasion żyta ozimego prowadzona jest zarówno stacjonarnie – przez sklepy i hurtownie rolnicze, jak i przez Internet. Nasz rolniczy sklep internetowy to wygodna opcja zakupu materiału siewnego żyta, dzięki której można otrzymać oryginalne, certyfikowane nasiona pochodzące ze sprawdzonych źródeł. Zakup żyta ozimego kwalifikowanego to gwarancja doskonałej jakości w rozsądnej cenie. 

Ceny nasion żyta ozimego

Planując zakup materiału siewnego, rolnicy uwagę zwracają na ich jakość, jednak nie bez znaczenia są również ceny nasion żyta ozimego. Koszt zakupu nasion żyta ozimego uzależniony jest od wielu czynników. Cena żyta ozimego do siewu zależy od aktualnej sytuacji rynkowej, poza tym cena może być różna w zależności od odmiany. Ważny jest również producent oraz wielkość opakowania. W naszym sklepie internetowym dokładamy wszelkich starań, by cennik materiału siewnego żyta był atrakcyjny dla klienta.

Źródła

• Baraniecki A., Walczak S., Oddziaływanie zmianowania i monokultury na plony jęczmienia jarego i żyta ozimego. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych. 1979, 218, s. 117-121. 
• Blecharczyk A., Małecka I., Piechota T., Wpływ płodozmianu, monokultury i nawożenia na zachwaszczenie żyta ozimego. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych. 2003, 490, s. 23-29.
• Cyfert R., Najewski A., Żyto ozime. Farmer. 2008, 13, s. 13-17. 
• Dzienis G., Żyto ozime – gatunek niedoceniany w Polsce. Praca przeglądowa. Agronomy Science. 2018, 73 (1), s. 19-28. 
• Michalak A., Żyto ozime - odmiany. Świat Zbóż. Biuletyn Informacyjny Krajowej Federacji Producentów Zbóż. 2006, 04, s. 29-30.
• Niewiadomski W., Zawiślak K., Tolerancja żyta ozimego na uproszczenie zmianowania. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych. 1979, 218, s. 23-29. 
• Noworolnik K., Wpływ wybranych cech jakości gleby na plonowanie pszenżyta ozimego i żyta ozimego. Acta Agrophysica. 2009, 14, 1 (170), s. 155-166. 
• Piechota T., Sawińska Z., Kowalski M., Majchrzak L., Świtek S., Dopierała A., Plonowanie i zdrowotność wybranych odmian żyta ozimego uprawianego z przeznaczeniem na biogaz. Fragmenta Agronomica. 2017, 34 (2), s. 67-74.
• Pudełko J., Blecharczyk A., Wpływ stanowiska i nawożenia na zachwaszczenie żyta ozimego i gleby. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych. 1988, 331. 
• Skrzypek A., Wierne żyto ozime. Nowoczesna Uprawa. 2016, 08, s. 21-23. 
• Wojciechowski W., Plonowanie żyta ozimego w różnych zmianowaniach. Fragmenta Agronomica. 2009, 26 (2), s. 176-182.